Πηγή: EφΑΔ 8-9/2013, 789 – Αναδημοσίευση από : http://www.nb.org/blog/?p=5923
ΜΠρΑθ 1217/2013 [Ανακοπή κατά διαταγής πληρωμής]
(Περίληψη)
Ανακοπή κατά διαταγής πληρωμής για χρεωστικό υπόλοιπο λογαριασμού σύμβασης τοκοχρεωλυτικού δανείου το οποίο καταγγέλθηκε. Αίτηση του δανειολήπτη για υπαγωγή στις διατάξεις του Ν 3869/2010 η οποία προηγείται χρονικά της αίτησης του τραπεζικού ιδρύματος για την έκδοση της διαταγής πληρωμής. Παραίτηση από το δικόγραφο της αίτησης του άρθρου 4 του Ν 3869/2010 και κατάθεση νέας, εντός εξαμήνου από την παραίτηση, αλλά μετά την κατάθεση της αίτησης για την έκδοση της διαταγής πληρωμής.Λόγος ανακοπής στηριζόμενος στον ισχυρισμό ότι η κατ’ άρθρο 6 παρ. 3 του Ν 3869/2010 παύση της τοκογονίας ανατρέχει στο χρόνο επίδοσης της αρχικής αίτησης, από το δικόγραφο της οποίας ακολούθως ο αιτών και ήδη ανακόπτων παραιτήθηκε. Ακύρωση της διαταγής πληρωμής κατά το μέρος που ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης του τόκου υπερημερίας η επομένη της καταγγελίας του δανείου, κατά παραδοχή του συγκεκριμένου λόγου ανακοπής. Απόρριψη λόγου ανακοπής περί καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος υποβολής της αίτησης για την έκδοση της διαταγής πληρωμής.
Διατάξεις: άρθρα 281 ΑΚ, 294, 295 [παρ. 1], 297, 632 ΚΠολΔ, 4, 6 [παρ. 3] Ν 3869/2010
[...] Ο ανακόπτων με την ένδικη ανακοπή του επιδιώκει, για τους λόγους, που ειδικότερα εκτίθενται σ’ αυτή, την ακύρωση της με αριθμό … Διαταγής Πληρωμής του Δικαστή του παρόντος Δικαστηρίου, με την οποία διατάχθηκε να καταβάλει στην καθ’ ης το συνολικό ποσό των 24.448,25 ευρώ πλέον εξόδων, νομιμότοκα με το συμβατικό τόκο υπερημερίας από 10.3.2011 μέχρι την ολοσχερή εξόφληση καθώς και την καταδίκη της καθ’ ης στα δικαστικά του έξοδα. Με το παραπάνω περιεχόμενο και αίτημα η ανακοπή παραδεκτά εισάγεται για συζήτηση στο παρόν καθ’ ύλην (άρθρα 7-10, 14 παρ. 2, 632 παρ. 1 ΚΠολΔ ως αντικ. με άρθρο 14 παρ. 1 Ν 4055/2012) και κατά τόπον αρμόδιο Δικαστήριο (άρθρο 632 ΚΠολΔ), διότι κατά την κρατούσα άποψη, η ανακοπή του άρθρου 632 ΚΠολΔ, εισάγεται υποχρεωτικά στο Δικαστήριο του τόπου, όπου εκδόθηκε η ανακοπτόμενη Διαταγή Πληρωμής (ΕφΠειρ 322/2004 ΠειρΝ 2004,225, ΕφΔωδ 18/1998 Αρμ ΝΒ,1389, Μπέης, Πολ. Δικ. άρθρο 632 σελ. 240), προκειμένου να συζητηθεί κατά την τακτική διαδικασία, κατά την οποία εκδικάζεται η διαφορά από την απαίτηση (σύμβαση τοκοχρεωλυτικού δανείου), για την οποία εκδόθηκε η ανακοπτόμενη Διαταγή Πληρωμής.
Περαιτέρω η ανακοπή έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα, δεδομένου ότι η προθεσμία άσκησης της ανακοπής ορίζεται σε δέκα πέντε (15) εργάσιμες ημέρες από την επίδοση της Διαταγής Πληρωμής (άρθρο 632 παρ. 1 ΚΠολΔ), στην οποία προθεσμία δεν περιλαμβάνονται μη εργάσιμες ημέρες (Σάββατα και Κυριακές και αργίες, βλ. ΑΠ 323/2007, ΑΠ 1488/2004 ΝΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση η ανακοπτόμενη Διαταγή Πληρωμής επιδόθηκε στον ανακόπτοντα στις 8.11.2012 (βλ. σχετ. σημείωση επί του σώματος της Διαταγής Πληρωμής του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών Η.Κ. καθώς και την υπ’ αρ. 293γ’/8.11.2012 έκθεση επίδοσης του ιδίου δικαστικού επιμελητή) και η ανακοπή ασκήθηκε με επίδοση της στην καθ’ ης στις 22.11.2012 (βλ. σχετ. τη με αρ. 2724ε/22.11.2012 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών, Κ.Λ.) δηλ. μέσα σε δέκα πέντε (15) εργάσιμες ημέρες. Η ανακοπή, κατά τα λοιπά, πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω ως προς το ορισμένο αλλά και τη νομική και ουσιαστική βασιμότητα των λόγων της.
Από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρος του ανακόπτοντος, που εξετάσθηκε στο ακροατήριο και η οποία περιέχεται στα ταυτάριθμα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του παρόντος Δικαστηρίου, καθώς και από τα έγγραφα, που οι διάδικοι νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν, αποδεικνύονται, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Επί αίτησης της καθ’ ης η ανακοπή τράπεζας κατά του ανακόπτοντος εκδόθηκε η με αρ. 17135/2012 Διαταγή Πληρωμής του Δικαστή του παρόντος Δικαστηρίου, δυνάμει α. της από 10.5.2010 σύμβασης τοκοχρεωλυτικού δανείου, που καταρτίσθηκε μεταξύ της καθ’ ης και του ανακόπτοντος για το ποσό των 24.000 ευρώ, β. αποσπασμάτων από τα εμπορικά βιβλία της καθ’ ης του με αρ. … λογαριασμού, που τηρήθηκε σε εκτέλεση της σύμβασης δανείου και γ. της καταγγελίας της σύμβασης, που επιδόθηκε στον ανακόπτοντα με τη με αριθμό Γ-7452/9.3.2011 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Πειραιά Α.Σ. περί καταγγελίας της παραπάνω σύμβασης και με οριστικό κλείσιμο του λογαριασμού με υπόλοιπο 24.448,25 ευρώ. Με την παραπάνω Διαταγή Πληρωμής ο ανακόπτων επιτάσσεται να πληρώσει στην καθ’ ης τράπεζα το παραπάνω ποσό, νομιμότοκα με το συμβατικό επιτόκιο υπερημερίας (14,25 %) από 10.3.2011 (επομένη της καταγγελίας της σύμβασης δανείου) μέχρι την ολοσχερή εξόφληση.
Ο ανακόπτων ειδικότερα με τον πρώτο λόγο ανακοπής, όπως το περιεχόμενο του εκτιμάται από το παρόν Δικαστήριο, ισχυρίζεται ότι σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 3 του Ν 3869/2010, οι απαιτήσεις πιστωτών, που είναι εξασφαλισμένες με ειδικό προνόμιο ή εμπράγματο δικαίωμα συνεχίζουν να εκτοκίζονται μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της αίτησης (άρθρο 4 του νόμου) και με επιτόκιο ενήμερης οφειλής. Οι λοιπές απαιτήσεις παύουν με την κοινοποίηση της αίτησης να παράγουν νόμιμους ή συμβατικούς τόκους. Οι οφειλές αυτές θεωρούνται ληξιπρόθεσμες και υπολογίζονται με την τρέχουσα κατά τον χρόνο κοινοποίησης της αίτησης αξία τους. Επέρχεται συνεπώς παύση τοκοφορίας των ανέγγυων πιστώσεων, για την επέλευση της οποίας τίθεται ως προϋπόθεση κοινοποίηση της αίτησης του άρθρου 4 του Ν 3869/2010 του οφειλέτη προς τον πιστωτή, με την οποία αίτηση διώκεται από τον οφειλέτη η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών του. Ότι εν προκειμένω πριν την κατάθεση της αίτησης για την έκδοση Διαταγής Πληρωμής (21.7.2011) ο ανακόπτων είχε καταθέσει στο Ειρηνοδικείο Περιστερίου Αττικής την από 13.4.2011 αίτηση (ΑΚΔ 19/2011) περί ρύθμισης των ληξιπροθέσμων οφειλών του από δάνεια κ.λπ., μεταξύ των οποίων και η ένδικη απαίτηση, τη δε αίτηση κοινοποίησε στην καθ’ ης στις 18.4.2011 με τη με αριθμό 8283δ’/18.4.2011 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών Κ.Λ. Ότι κατά συνέπεια από την επίδοση της αίτησης επήλθε παύση της τοκοφορίας της ένδικης απαίτησης κι η επιδίκαση τόκων από 10.3.2011 (επομένη καταγγελίας της σύμβασης δανείου) είναι μη νόμιμη και η Διαταγή Πληρωμής θα πρέπει ως προς το σκέλος αυτό να ακυρωθεί. Ο σχετικός λόγος ανακοπής κρίνεται νόμιμος από το παρόν Δικαστήριο και θα πρέπει να γίνει δεκτός μόνο ως προς τη διάταξη της ανακοπής για την έναρξη τοκοφορίας της απαίτησης. Συγκεκριμένα ο ανακόπτων κατέθεσε στο Ειρηνοδικείο Περιστερίου στις 16.11.2012 την από 12.11.2012 με αριθμό κατάθεσης 765/2011 αίτηση του (άρθρο 4 παρ. 1 Ν 3869/2010), με την οποία παραιτήθηκε από την προηγούμενη από 13.4.2011 με αριθμό κατάθεσης 19/2011 αίτησή του, παραίτηση, που έχει αναδρομική ισχύ ως προς τα αποτελέσματα της κατάθεσής της, η δε δεύτερη αίτηση κοινοποιήθηκε στην καθ’ ης στις 16.11.2012 μετά την αίτηση προς έκδοση διαταγής πληρωμής, που ασκήθηκε στις 21.7.2011. Πλην όμως εν προκειμένω, δεν μπορεί να θεωρεί ότι η απαίτηση από την πρώτη αίτηση (13.4.2011) του άρθρου 4 παρ. 1 του Ν 3869/2011, ανατρέπει τις ουσιαστικού δικαίου συνέπειες, που δημιουργήθηκαν με την κατάθεση και την κοινοποίηση της πρώτης αίτησης για ρύθμιση και συνεπώς επέρχεται αναβίωση της τοκοφορίας των ανέγγυων πιστώσεων, εφόσον επακολούθησε εντός εξαμήνου κατάθεση της νέας αίτησης για ρύθμιση της ίδιας οφειλής μεταξύ των αυτών διαδίκων, κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 294, 295 παρ. 1 και 297 ΚΠολΔ, που προβλέπουν ότι η παραίτηση του ενάγοντος από το δικόγραφο της αγωγής, που συνεπάγεται ανάκληση της συγκεκριμένης αξίωσης, συνεπάγεται την ανατροπή εξ υπαρχής μόνο των αποτελεσμάτων, που επήλθαν με την άσκηση αυτής ως διαδικαστικής πράξης, ενώ οι έννομες συνέπειες του ουσιαστικού δικαίου, που συνδέονται με την έγερση της αγωγής διατηρούνται (ΑΠ Ολ 13/1994, ΝΟΜΟΣ, ΕλλΔνη 1994,1259, ΑΠ 1584/2011, ΕπισκΕΔ 2012,106). Κατά συνέπεια η ένδικη ανακοπή πρέπει να γίνει δεκτή ως προς το λόγο αυτό και ν’ ακυρωθεί η Διαταγή Πληρωμής αναφορικά με το συγκεκριμένο σκέλος.
Ο ανακόπτων με το δεύτερο λόγο ανακοπής ισχυρίζεται ότι η άσκηση του δικαιώματος της καθ’ ης να εκδώσει Διαταγή Πληρωμής με κατάθεση αίτησης στις 21.7.2011 κι ενώ γνώριζε ήδη ότι αυτός είχε ασκήσει την από 13.4.2011 αίτηση του προς το Ειρηνοδικείο Περιστερίου περί ρύθμισης μεταξύ άλλων, και της ένδικης οφειλής του, ήταν καταχρηστική. Ειδικότερα εκθέτει ότι αυτή υπέβαλε αίτηση έκδοσης της Διαταγής Πληρωμής, γνώριζε δε κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, ότι δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί από την εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων του, αφού η κύρια κατοικία του ήταν βεβαρημένη με προσημείωση υποθήκης 120.000 ευρώ για στεγαστικό δάνειο, ενώ η εμπορική αξία της δεν υπερβαίνει τα 80.000 ευρώ κι ότι εκτός από την οικία αυτή αυτός δεν έχει άλλα περιουσιακά στοιχεία προς ικανοποίηση της απαίτησης άλλως ότι η καθ’ ης θα ικανοποιούνταν συμμέτρως με άλλους πιστωτές του. Πλην, όμως ο σχετικός λόγος τυγχάνει ουσιαστικά αβάσιμος και πρέπει ν’ απορριφθεί, διότι σύμφωνα με το άρθρο 281 ΑΚ το δικαίωμα ασκείται καταχρηστικά, όταν η συμπεριφορά του δικαιούχου (καθ’ ης), που προηγήθηκε από την άσκησή του και η πραγματική κατάσταση, που διαμορφώθηκε κατά το διάστημα, που μεσολάβησε, καθιστούν επαχθή τη μεταγενέστερη άσκησή του και ειδικότερα όταν η ανατροπή της διαμορφωθείσης πραγματικής κατάστασης με την άσκηση του δικαιώματος συνεπάγεται για τον υπόχρεο (ανακόπτοντα) δυσβάστακτες συνέπειες κάθ’ υπέρβαση προφανώς των ορίων, που επιβάλλονται από την καλή πίστη, τα χρηστά ήθη και τον κοινωνικό και οικονομικό σκοπό του δικαιώματος, ώστε για την αποτροπή αυτών να κρίνεται με γνώμονα την καλή πίστη και τα χρηστά ήθη επιβεβλημένη η θυσία του αξιουμένου δικαιώματος (ΑΠ 1512/2006 Δημ. Νόμος, ΑΠ Ολ 7/2002, ΑΠ 205/2001 ΕλλΔνη 42,1571, ΑΠ 196/2001 ΕλλΔνη 42,1570). Γίνεται δε στάθμιση των αντιτιθέμενων συμφερόντων των μερών και προκρίνονται εκείνα τα συμφέροντα, που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη σπουδαιότητα για την κοινωνική τάξη και ευρυθμία (ΕφΠειρ 192/2000 ΕΔΠ 2000,149). Εν προκειμένω , ο ανακόπτων επανειλημμένα προσκλήθηκε προς εξόφληση του χρεωστικού υπολοίπου και δεν προσήλθε προς εξόφληση της οφειλής στην καθ’ ης, η οποία και κατήγγειλε εξωδίκως τη σύμβαση δανείου, με επίδοση της σχετικής καταγγελίας στις 9.3.2011 (βλ. σχετ. τη με αριθμό Γ’7452/9.3.2011 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Πειραιά Α. Σ.). Τέλος ο ανακόπτων ακόμα και μετά την καταγγελία της σύμβασης δανείου, δεν προσήλθε για εξόφλησή της, οπότε ακολούθως η καθ’ ης κατέθεσε αίτηση προς έκδοση της Διαταγής Πληρωμής. Συμπερασματικά η καθ’ ης η αίτηση προέβη σε άσκηση συμβατικού δικαιώματος της από τη σύμβαση δανείου και η τυχόν μη ύπαρξη επαρκών περιουσιακών στοιχείων του ανακόπτοντα προς κάλυψη της αίτησής της, δεν ασκεί εν προκειμένω έννομη επιρροή στο συμβατικό δικαίωμα της καθ’ ης να επιδιώξει την είσπραξη της ένδικης απαίτησής της.
Κατ’ ακολουθία των όσων προεκτέθηκαν, η επίδικη ανακοπή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή ως προς τον πρώτο λόγο της και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη Διαταγή Πληρωμής, ως προς τον ανακόπτοντα, κατά το μέρος, που ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης του συμβατικού επιτοκίου υπερημερίας η 10.3.2011. Τέλος πρέπει να επιβληθεί σε βάρος του ανακόπτοντος μέρος των δικαστικών εξόδων της καθ’ ης η ανακοπή, λόγω της εν μέρει νίκης και ήττας των διαδίκων στην παρούσα δίκη, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος της, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 178 παρ. 2 και 191 παρ. 2 ΚΠολΔ, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό της παρούσας απόφασης. [...]
Πηγή: EφΑΔ 8-9/2013, 789 – Αναδημοσίευση από : http://www.nb.org/blog/?p=5923